ΑΠΘ: Ξύδι, λεμόνι ασπίδα στις κομμένες σαλάτες

Η σαλμονέλα και η λιστέρια απειλούν όσους καταναλώνουν ψιλοκομμένες και συντηρημένες σαλάτες. Οι ψιλοκομμένες σαλάτες όχι μόνο χάνουν τα θρεπτικά τους συστατικά κατά τον τεμαχισμό αλλά είναι και πρόσφορες για τον πολλαπλασιασμό παθογόνων μικροοργανισμών. Ασπίδα για την προστασία από τα παθογόνα βακτήρια συνιστά η χρήση λεμονιού ή ξυδιού.

Αυτά επεσήμανε στο ειδησεογραφικό πρακτορείο ΑΠΕ ο επίκουρος καθηγητής υγιεινής των τροφίμων στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Παναγιώτης Σκανδάμης, με αφορμή ανακοίνωση των αποτελεσμάτων έρευνας επιστημόνων του Εργαστηρίου Ποιοτικού Ελέγχου και Υγιεινής Τροφίμων και Ποτών του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, στο τρίτο Συνέδριο της Επιστημονικής Εταιρείας «Μικροβιόκοσμος»,οι εργασίες του οποίου αρχίζουν την Πέμπτη 16 Δεκεμβρίου στη Θεσσαλονίκη.

Φυτά που προκαλούν δηλητηριάσεις

Δηλητηριάσεις από φυτά συμβαίνουν κάθε χρόνο, αλλά σε περιορισμένο αριθμό. Παρ΄ όλα αυτά μερικές φορές οι δηλητηριάσεις είναι βαριές και θανατηφόρες.
Παρακάτω φαίνονται τα φυτά που προκαλούν τις σημαντικότερες ή τις περισσότερες δηλητηριάσεις.

Μανιτάρια
Κουκιά
Πικροδάφνη
Στραμόνιο (Τάτουλας η βρωμόχορτο)
Στύφνος (Αγριοντοματιά)
Πικραγγουριά
Μανδραγόρας
Δρακοντριά
Μπελαντόνα

Κατά την διαδικασία της καλλιέργειας σαλατικών μπορεί εάν ξεφύγουν της προσοχής μας, κάποια από αυτά να μας δημιουργήσουν πρόβλημα προκαλώντας δηλητηριάσεις στους καταναλωτές.
Γνωστές δηλητηριάσεις μέχρι στιγμής έχουμε κυρίως από :
1.Τον τάτουλα ή βρωμόχορτο (Datura stramonium) που είναι ζιζάνιο δηλητηριώδες γιατί οι σπόροι και τα φύλλα του περιέχουν τα αλκαλοειδή ατροπίνη, υοσκυαμίνη και σκοπολαμίνη, οι οποίες χρησιμοποιούνται στην ιατρική και συγκεκριμένα έχουν οφθαλμολογικές και νευρολογικές χρήσεις, σε μεγάλες όμως συγκεντρώσεις είναι θανατηφόρες .
Έχει φαρμακευτική αξία ενώ παράλληλα είναι ένα πολύ ισχυρό ναρκωτικό με παραισθησιογόνες ιδιότητες (δημιουργεί ψευδαισθήσεις).
Σε όσους τα καταναλώσουν, εκτός από παραισθήσεις, προκαλούνται έντονη διάθεση ναυτίας, θολούρα, απώλεια μνήμης και χρόνου, ευαισθησία στο φως και στον θόρυβο, ταχυκαρδία, ενώ υπάρχει κίνδυνος να υποστούν καρδιακή ανεπάρκεια.
Κάποιοι λαοί το χρησιμοποιούν ως αφροδισιακό ενώ σε άλλους λαούς είχε εξέχουσα θέση σε τελετές μαγείας.

Εικόνα 1: Φυτό τάτουλα

Εικόνα 2: Δεξιά ο τάτουλας και αριστερά το βλήτο που είναι φαγώσιμο

Εικόνα 3: Κάρπος τάτουλα.

2.Το αγριόχορτο «στύφνος» ή αγριοντοματιά (Solanum nigrum L. της ίδιας οικογένειας με τον τάτουλα), που παραδοσιακά καταναλώνεται σε διάφορες περιοχές την Ελλάδα .Μαζεύονται οι τρυφερές κορφές του όλο το καλοκαίρι. Το χρησιμοποιούμε κυρίως μαζί με βραστά τσιγαριστά λαχανικά, όπως τα βλίτα, τα φασόλια και τα κολοκυθάκια.
Είναι δυνατόν να αποτελέσει αιτία δηλητηρίασης αν καταναλωθεί σε μεγάλες ποσότητες και σε προχωρημένο στάδιο ωρίμανσης, αφού περιέχει τα αλκαλοειδή σολανίνη και σολανιδίνη. Στο παρελθόν έχουν αναφερθεί οξείες δηλητηριάσεις σε ζώα και ανθρώπους από αυτό το φυτό. Τα δηλητηριώδη μέρη του φυτού κατά φθίνουσα σειρά επικινδυνότητας είναι: πράσινα καρπίδια, κόκκινα καρπίδια, φύλλα, στελέχη και ρίζες. Επίσης όσο πιο ώριμο είναι το παραπάνω χόρτο τόσο μεγαλύτερη ποσότητα σολανίνης περιέχει και άρα πιο επικίνδυνο γίνεται. Τέλος η τοξικότητά του δεν μειώνεται με την αποξήρανσή του.

Αγριοντοματιά μικρή Άνθος αγριοντοματιάς

Αγριοντοματιά ανεπτυγμένη Καρποί αγριοντοματιάς